Heeft ziekte invloed op je pensioen?

Ben je al langer dan een jaar niet op je werk vanwege een fysieke of mentale aandoening? Dan heb je waarschijnlijk veel vragen over je salaris, je extralegale voordelen, je pensioen en meer. Misschien maak je je zelfs zorgen of je werkgever je zou kunnen ontslaan. VTM sprak met Damien Hosten, een juridische expert bij Acerta Consult, om duidelijkheid te krijgen.

Stijging in langdurige zieken:

Allereerst: als je langdurig ziek bent, ben je zeker niet alleen. Voor het eerst zijn er in België meer dan een half miljoen langdurige zieken. Eind 2022 waren er volgens het RIZIV 82.872 werknemers en werklozen die al meer dan een jaar thuis zaten vanwege een depressie. Daarnaast waren er ook ongeveer 37.000 mensen die leden aan een burn-out. Deze aantallen blijven jaarlijks stijgen.

Wat gebeurt er met je loon als je langdurig ziek bent?

Volgens Damien Hosten: “Tijdens de eerste maand van je ziekte krijg je je gewaarborgd loon. Dit wordt volledig door je werkgever betaald als je bediende bent, of gedeeltelijk door zowel je werkgever als het ziekenfonds wanneer je als arbeider werkzaam bent.”

“Na deze eerste maand ontvang je gedurende het eerste jaar van je afwezigheid een ziekte- of arbeidsongeschiktheidsuitkering via het ziekenfonds, wat neerkomt op 60% van je brutoloon. Vanaf de derde maand arbeidsongeschiktheid ontvang je een minimumuitkering, afhankelijk van je gezinssituatie.”

Wat als je langer dan een jaar afwezig bent?

“Na een jaar ziekte kom je in aanmerking voor een invaliditeitsuitkering, die een bepaald percentage van je brutoloon bedraagt, eveneens afhankelijk van je gezinssituatie.” Sommige werkgevers bieden als extra voordeel een verzekering voor gewaarborgd inkomen. “Met zo’n polis wordt het verschil tussen je gebruikelijke salaris en de uitkering van het ziekenfonds voor een bepaalde periode door je werkgever gecompenseerd, zodat je tijdelijk geen inkomensverlies lijdt.”

Behoud je je extralegale voordelen?

“Tijdens de eerste maand van afwezigheid behoud je alle extralegale voordelen zoals je smartphone, laptop en bedrijfswagen. Na die periode is dat formeel niet meer gegarandeerd, maar veel werkgevers staan toe dat je die zaken nog enige tijd blijft gebruiken. Hoe dat wordt geregeld, verschilt per werkgever en wordt vaak vastgelegd in een arbeidsreglement of individuele afspraken. Maaltijdcheques verdien je echter alleen voor gepresteerde dagen, dus die krijg je niet tijdens je afwezigheid.”

En je pensioenopbouw?

“De periodes van arbeidsongeschiktheid tellen mee als gelijkgestelde periodes voor je wettelijke pensioenopbouw, ongeacht hoe lang ze duren. Voor werknemers heeft ziek worden dus geen invloed op de hoogte van hun pensioen of op wanneer ze met pensioen kunnen gaan. Of je groepsverzekering voor aanvullend pensioen door je werkgever wordt voortgezet na de eerste maand afwezigheid, hangt af van de afspraken die zijn gemaakt.”

Kan je werkgever je ontslaan bij langdurige ziekte?

“In principe is er geen wettelijk verbod om iemand te ontslaan tijdens een ziekteperiode, bijvoorbeeld als uit eerdere beoordelingen blijkt dat iemand zijn functie niet goed vervult. Maar ontslag mag niet plaatsvinden vanwege de ziekte zelf. Als dat toch gebeurt, kan de ontslagen werknemer mogelijk een schadevergoeding eisen wegens discriminatie op basis van gezondheidstoestand of handicap.”

Wat als je definitief niet meer geschikt bent voor je werk?

“Als blijkt dat je je werk niet meer kunt doen en er binnen het bedrijf geen aangepast werk mogelijk is, kan de arbeidsovereenkomst beëindigd worden vanwege medische overmacht. Dit wordt niet gezien als een ontslag, maar er zijn wel specifieke voorwaarden en procedures aan verbonden, waarbij een arbeidsarts betrokken is. Deze procedure kan pas in gang gezet worden na minstens negen maanden onafgebroken arbeidsongeschiktheid.”

Wie bepaalt of je arbeidsongeschikt blijft?

“Om recht te hebben op een uitkering, moet de adviserend arts van het ziekenfonds vaststellen dat je voor meer dan 66% arbeidsongeschikt bent, vergeleken met je laatste beroep of andere beroepen die je op basis van je opleiding zou kunnen uitoefenen. Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat een bouwvakker vanwege rugklachten definitief arbeidsongeschikt raakt. Na een jaar beslist de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit of je arbeidsongeschiktheid verlengd wordt of eindigt.”